اصلاح روش‌های مدیریتی برای عبور از «کف توانایی» ورزش(نکته ورزشی)
سید سعید مدنی
ورزش ایران از استعداد غنی و ظرفیت بالای مادی و انسانی برخوردار بوده و برای پیشرفت و بهتر و قوی شدن سخت «مایه‌دار» است. بسیاری از این داشته‌های نهفته و توانایی‌های بالقوه، به دلایل مدیریتی، عینی و عملی نمی‌شود. به تعبیر دقیق‌تر و صریح‌تر، مدیریت ورزش ایران همپا و هم‌تراز توان بالقوه و سرمایه‌های انسانی و مادی آن نبوده و عملا طی دوره‌ها و مقاطع مختلف و علی‌رغم زحماتی که کشیده و خدماتی که داشته، نشان داده که قادر به اداره شایسته و مدیریت بایسته ظرفیت‌ها و سرمایه‌های ذاتی و اکتسابی آن نیست.
بنابراین واقعیات و تجربیات به ما صریحا می‌گوید که این ورزش برای حرکت در مسیر پیشرفت و برآوردن انتظارات دوستداران، سخت نیازمند تحول مدیریتی است. تحول هم در دیدگاه و نگرش، هم در شیوه و منش و بالاخره در ملاک و معیار تعیین مدیران که در اغلب اوقات اصل بدیهی و سفارش شده «شایسته‌سالاری» و درایت و کاربلدی در آن رعایت نمی‌شود. با این مقدمه می‌رویم سراغ اصل مطلب و آن اینکه: اگر گوش شنوا و چشم بینا داشته باشیم، این واقعیات غیرقابل انکار بارها به ما یادآور شده که برای اینکه این ورزش نظم و نسق پیدا کند، سامان یابد و روبه‌راه شود و بر ریل پیشرفت و تحول قرار بگیرد، باید مقدماتی فراهم شود، اصولی رعایت شود و تمهیداتی صورت گیرد و در یک کلام، کارهایی که سال‌ها معطل مانده و به حاشیه رفته انجام شده و مسائلی که لاینحل و بلاتکلیف مانده، حل شود.
خیلی جاها و بسیاری اوقات ورزش را استخوان‌های لای زخم و مسائلی که بالاخره «یک بار برای همیشه» باید حل شود اما نمی‌شود، آزار می‌دهد و آن سرزندگی و نشاط بایسته و لازم را برای حرکت و بالندگی از آن سلب می‌کند. بارها بلاتکلیفی مالکیتی دو تیم ریشه‌دار و مردمی استقلال و پرسپولیس را مثال زده‌ایم. مکررا این سؤال را مطرح کرده‌ایم که آیا به نظر متولیان ورزش و مدیران و مسئولان، چند دهه بلاتکلیف ماندن این دو تیم طبیعی و منطقی است؟ آیا درست و در جهت منافع ملی است که این دو تیم که می‌توانند در رشته‌های مختلف، فعال و موجب پشتوانه و رونق و گسترش بیشتر ورزش در سطح جامعه شوند و علاوه‌بر آن از حیث فرهنگی، اقتصادی، تربیتی و... نقش‌آفرینی کنند، همین‌طور بلاتکلیف و به شیوه باری به هرجهت و مدیریت‌های مقطعی و بی‌ثبات اداره(؟!) شوند؟
وضعیت بلاتکلیف پرسپولیس و استقلال فقط یک نمونه و مشتی از خروار کارها و امور معطل‌مانده‌ای است که انجام آنها بدون تردید به سلامت، روان شدن حرکت چرخ‌ها و تحکیم ساختار و تقویت بنیه ورزش کمک می‌کند. متاسفانه تاکنون این کارهای مهم و ساختارساز و اصلاحی صورت نگرفته است. جالب اینجاست که تقریبا همه مسئولان ورزش به این امور آگاهند و به ضرورت انجام آنها هم واقف و معترف هستند اما در این باره در کمال تعجب و تاسف اقدامی انجام نمی‌دهند! چرا؟ این چرایی است که هنوز پاسخ روشن و دقیقی برای آن وجود ندارد ولی می‌شود گفت ظاهرا اراده و تفکراتی هست که به هر دلیل نمی‌خواهند هیچ مشکل معطل مانده‌ای حل شود و مانع از سروسامان گرفتن ورزش و مثلا پایان بلاتکلیفی مالکیتی و مدیریتی دو تیم نامبرده می‌شوند و با نفوذی که در این‌جا و آنجا دارند و اعمال نظرهایی که می‌کنند، سعی در تداوم اصل «همینی که هست» دارند و این در حالی است که بارها نوشته‌ایم روزی که قرار بر این گرفت که مشکل استقلال و پرسپولیس حل شود و اقدامات در این باره به شکل همه‌جانبه و با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط شروع شد، حتم بدانید که آن اراده‌های مخل و مزاحم کنار رفته و اراده‌ای برای ساختن ورزش و روبه‌راه کردن میداندار می‌شود و عنقریب مسائل ورزش یکی یکی حل خواهد شد اما تا این مسائل اساسی حل نشود و کماکان بلاتکلیف بماند در وضعیت و کیفیت و جایگاه ورزش مستعد ما هم تغییر اساسی صورت نمی‌گیرد و مثلا آنچه در میادین گذشته برای ورزش ایران اتفاق افتاده، در آینده هم کم وبیش تکرار خواهد شد و نباید منتظر هیچ اتفاق مهم و معنی‌داری باشیم.
در سال آینده (1403) برای ورزش ایران حضور در المپیک و برای فوتبال، پیکار برای کسب مجوز صعود به جام جهانی شاید مهم‌ترین میادین باشد. اگر همه چیز به صورت طبیعی پیش برود، همان نتایجی که قبلا ورزش و فوتبال ما در چنین عرصه‌هایی داشته‌اند، با اندکی بالا و پایین باز هم کسب خواهند کرد اما همه حرف و نتیجه تمام عرایض ما این است که اگر می‌خواهیم به این تکرار مکررات و به این یکنواختی و چرخیدن به دور خود پایان بخشیم و از مرحله قناعت و دلخوش بودن به «کف توانایی» ورزش ایران عبور کنیم و قابلیت‌های نهفته آن را آشکار سازیم، باید دیدگاه و روش‌های مدیریتی خود را اصلاح کنیم.
لازم است که مدیریت ورزش علاوه‌بر پرداختن به امور جاری و روزمره، اراده و همت خود را صرف انجام کارهای اساسی و روی زمین مانده کند. خوشبختانه در این روزهای آخر سال، هم مسئولان ورزش حرف‌هایی درباره حل مسئله مالکیتی پرسپولیس و استقلال زدند و هم اقداماتی انجام دادند. امیدواریم این اقدامات به نتیجه مطلوب برسد و شروعی باشد برای اینکه یکی پس از دیگری مسائل اساسی و بلاتکلیف ورزش بعد از سال‌ها حل شود. ضمن اینکه امیدواریم ورزش و ورزشکاران ما در میادین مهم پیش‌رو سربلند و موفق باشند اما بیش از آن امیدواریم مسئولان ورزش نیز در سال جدید برای حل مسائل کهنه و مشکلات بلاتکلیف رها شده، عزم خود را جزم کرده و با تدبیر و طمانینه و برنامه، گره‌هایی را که خواسته و ناخواسته به دست و پای ورزش بسته‌اند، باز کنند که این، مهم‌ترین خدمت و حرکت اصلاحی برای ایجاد تحول در ورزش ایران است...